Over Gemeente Utrecht

Gemeente Utrecht werkt aan de ambitie 'Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen' zodat iedereen gezond en prettig kan wonen en werken in de groeiende stad. De groei van de stad grijpen we aan om te zorgen voor een gezonde en prettige leefomgeving voor iedereen. Utrecht wil een stad zijn waarin iedereen zich thuis voelt, mee kan doen en zichzelf kan zijn. Utrecht: gezonde stad van en voor iedereen | gemeente Utrecht.

 

Doelstellingen op het gebied van gezondheidsvaardigheden

Gemeente Utrecht wil de meest begrijpelijke gemeente van Nederland zijn. Onze brieven, e-mails, wijkberichten, website en andere teksten moeten direct duidelijk maken wat onze boodschap is. Zo weet de ontvanger meteen waar hij recht op heeft, wat wij van hem verwachten of wat er gaat gebeuren. En dat stellen Utrechters op prijs, ook als de boodschap minder positief is. Ons bestuur heeft daarom een motie begrijpelijke taal aangenomen. In juni 2019 tekende wethouder Linda Voortman namens de gemeente de landelijke Direct Duidelijk Deal. In het coalitieakkoord (2022) is onze ambitie opnieuw bevestigd: ‘We zorgen dat de gemeentelijke dienstverlening toegankelijk en begrijpelijk is. De communicatie is op B1-niveau’.

 

We onderzoeken met alle afdelingen hoe we de menselijke maat kunnen toepassen in onze dienstverlening en onze contacten met inwoners, mondeling en schriftelijk. Ook is er een gevarieerd aanbod aan opleidingen en workshops. We doen klanttevredenheidsonderzoeken en schakelen klantpanels in voor toetsing. Binnen de publieksdienstverlening proberen we rekening te houden met de doorwerking van chronische stress op het denken en doen van groepen Utrechters. Denk hierbij aan een stress sensitieve inrichting van publieksruimtes en aandacht voor stress sensitieve bejegening van inwoners, tijdens gesprek en op schrift.

 

In ons gezondheidsbeleid 'gezondheid voor iedereen' (2019-2023) beschrijven we hoe we inzetten op een betere gezondheid in het algemeen en kleinere gezondheidsverschillen. In Utrecht werken we volgens het Utrechts gezondheidsmodel. Het model laat zien welke onderliggende factoren gezondheid beïnvloeden. En hoe 'vaardigheden' van inwoners zich verhouden tot andere factoren. Utrechtse cijfers over gezondheidsverschillen zijn medebepalend voor ontwikkelen en bijsturen van beleid. Cijfers en informatie vind je hier: Gezondheidsvaardigheden | Volksgezondheidsmonitor. Er is informatie voor volwassenen (18-64 jaar) en ouderen (65+) en over de relatie tussen lage gezondheidsvaardigheden en gezondheid. In een rapport uit 2021 van het onderzoekspanel Meetellen Utrecht! | Meetellen is informatie opgenomen over gezondheidsvaardigheden onder inwoners in een kwetsbare situatie. Deze info vind je hier.

 

Initiatieven op het gebied van gezondheidsvaardigheden

Hieronder beschrijven we een aantal initiatieven van de gemeente Utrecht, zonder daarin compleet te zijn: 

  • Direct Duidelijk Begrijpelijke Taal voor iedereen. Gemeentebreed zijn er webinars, trainingen en workshops. Er is een e-learning Direct Duidelijk schrijven, een training op maat voor teams en 115 schrijfcoaches die helpen om in duidelijke en vriendelijke taal te schrijven. 
  • Binnen Werk en Inkomen loopt een project om stress sensitieve dienstverlening onder de aandacht te brengen door middel van bewustwording en trainingen op maat zowel intern als samen met partners in de wijk. In de wijkgebouwen van de Jeugdgezondheidszorg zijn een aantal zogenaamde stress sensitieve spreekkamers ingericht. 
  • Binnen de Jeugdgezondheidszorg | gemeente Utrecht zijn praatkaarten ontwikkeld voor ouders met kinderen tot en met 4 jaar die beperkt Nederlands taalvaardig zijn. De jeugdverpleegkundige bespreekt met de ouders welke activiteiten ze met hun kind kunnen ondernemen. Tijdens een 1e huisbezoek ontvangt ieder eerstgeboren kindje en zijn of haar ouders een slabbetje met onder andere de tekst ‘ik hou van praten’. Wanneer een kindje rond de 18 maanden tot 2 jaar is, kan de JGZ-professional een taalhuisbezoek doen. Zo krijgt zij of hij  meer zicht  op de spraak-taal ontwikkeling. De professional geeft tips en laat bijvoorbeeld zien hoe je kunt ‘voorlezen’ aan een peuter.  
  • Gezond&fitdagen: Binnen een netwerk van initiatiefnemers en partners faciliteert gemeente Utrecht mede het mogelijk maken van gezond&fitdagen. Dit zijn ontmoetingen tussen Utrechtse volwassen inwoners en (toekomstige) professionals/ vrijwilligers op voor Utrechters bekende ontmoetingsplekken. Met name daar waar veel Utrechters ‘in een kwetsbare situatie’ wonen of zijn. Gezondheidschecks zijn onderdeel van deze dagen. Bezoekers bepalen de agenda van het optionele 1 op 1-gesprek dat – aansluitend op de andere programmaonderdelen – tussen inwoner en professional gevoerd kan worden. De ontmoetingen leveren signalen op over wat er speelt bij groepen Utrechters. Deze ‘leefwereldkennis’ is  waardevol als aanvulling op cijfers uit onderzoek.
  • Lesbrieven gezonde taal van Taal Doet Meer: Als gemeente subsidieren we het project Gezonde Taal van Taal Doet Meer die daarmee vooral vrouwen met een migratieachtergrond ondersteunen om te oefenen met praten over onderwerpen die raken aan gezondheid zoals voeding, slaap, ontspanning, stress, huisarts etc. Hiermee wordt een doelgroep bereikt die vaker kwetsbaar is vanwege een taalbarrière. Dit project wordt vanuit het uitvoeringsprogramma basiseducatie Volwassenen: thema gezondheid gefinancierd.
  • Sleutelpersonenaanpak. Medewerkers van de gemeente zetten het sleutelpersonennetwerk in om inwoners te bereiken die ze zelf niet goed kunnen bereiken. Sleutelpersonen zijn vertrouwenspersonen uit verschillende gemeenschappen. De groep is ontstaan in coronatijd, toen zij onder andere coronacommunicatie en de organisatie van testen en vaccineren in de wijken mede vormgaven. Nu wordt samengewerkt rond bijvoorbeeld scholeninschrijving, psychische gezondheid, de energietransitie en  armoederegelingen en schulden.  De samenwerking levert veel informatie op en biedt mogelijkheden om in de haarvaten van de stad te komen en verbeteringen door te voeren.
 

 

Partner sinds:

2022

Website:

www.utrecht.nl

Contactpersoon

Annet Hofmeijer

a.hofmeijer@utrecht.nl

06 2774 2782

“Annet Hofmeijer: Aansluiten bij Utrechters met 'beperkte' gezondheidsvaardigheden vraagt om continue reflectie. Hoe zijn we in contact met inwoners? Weten we wat er bij hen speelt? En wat er nodig is om (mogelijk anders) van betekenis te zijn?”